وبلاگ
تعمیر و نگهداری سیستم تعلیق و فرمان؛ تضمین ایمنی و راحتی رانندگی
سیستم تعلیق و فرمان از جمله بخشهای حیاتی خودرو به شمار میآید که مستقیماً با ایمنی، کنترل و راحتی رانندگی در ارتباط است. هرگونه نقص یا فرسودگی در این مجموعه میتواند باعث کاهش پایداری خودرو، سایش نامتوازن تایرها و افزایش خطر در زمان رانندگی شود. آشنایی با ساختار، علائم خرابی و اصول تعمیر سیستم تعلیق و فرمان برای تمامی مالکان خودرو ضروری است.
ساختار کلی سیستم تعلیق خودرو
سیستم تعلیق مجموعهای از قطعات مکانیکی است که وظیفه آن جذب ارتعاشات ناشی از ناهمواریهای جاده و حفظ تماس مداوم چرخها با سطح زمین است. اجزای اصلی این سیستم شامل موارد زیر میباشد:
کمکفنر (Shock Absorber):
وظیفه کاهش ضربات و نوسانات ایجادشده در اثر عبور از سطوح ناهموار را بر عهده دارد.فنر یا لایههای برگی (Spring):
بار اصلی خودرو را تحمل کرده و موجب بازگشت چرخها به وضعیت اولیه پس از عبور از موانع میشود.سیبکها و بوشها:
نقش اتصالدهنده میان اجزای متحرک را دارند و باعث حرکت نرم و بدون لرزش سیستم میشوند.میل تعادل و طبقها:
وظیفه حفظ تعادل در پیچها و جلوگیری از واژگونی خودرو را بر عهده دارند.
وظیفه سیستم فرمان در خودرو
سیستم فرمان وظیفه هدایت خودرو در جهت مورد نظر راننده را دارد. در خودروهای امروزی، انواع مختلفی از سیستم فرمان مورد استفاده قرار میگیرد از جمله:
فرمان مکانیکی (دستی): در خودروهای قدیمیتر با ساختار ساده و مستقیم
فرمان هیدرولیکی: با استفاده از پمپ هیدرولیک برای کاهش نیروی لازم در چرخش فرمان
فرمان برقی (EPS): با بهرهگیری از موتور الکتریکی و واحد کنترل الکترونیکی برای کنترل دقیقتر و مصرف انرژی کمتر
هر نوع از این سیستمها نیازمند نگهداری و بررسی دورهای خاص خود هستند.
علائم خرابی سیستم تعلیق و فرمان
بیتوجهی به علائم هشداردهنده در سیستم تعلیق و فرمان میتواند منجر به بروز خطرات جدی شود. برخی از مهمترین نشانههای خرابی عبارتاند از:
شنیدن صداهای تقتق یا کوبش از زیر خودرو در هنگام عبور از دستانداز
لرزش فرمان در سرعتهای بالا
کشیده شدن خودرو به یک سمت هنگام رانندگی مستقیم
سایش غیرعادی در سطح لاستیکها
احساس سنگینی یا گیر کردن فرمان در حین چرخش
در صورت مشاهده هر یک از این موارد، مراجعه فوری به تعمیرگاه تخصصی الزامی است.
فرآیند عیبیابی سیستم تعلیق
عیبیابی سیستم تعلیق نیازمند بررسی دقیق قطعات متحرک و ایستای زیر خودرو است. در تعمیرگاههای حرفهای، از ابزارهایی مانند دستگاه تست جلوبندی و بالانس دینامیکی برای شناسایی ایرادات استفاده میشود.
مراحل اصلی بررسی شامل موارد زیر است:
بررسی ظاهری قطعات لاستیکی (بوشها و سیبکها) از نظر ترکخوردگی و پارگی
کنترل سلامت کمکفنرها از نظر نشتی روغن و افت خاصیت جذب ضربه
اندازهگیری زوایای چرخها (کمبر، کستر و تو Toe) با دستگاه تنظیم فرمان
بازرسی میل تعادل، طبقها و اتصالات فلزی از نظر لقی یا شکستگی
سیستم تعلیق و فرمان از اجزای اصلی ایمنی خودرو محسوب میشود. عملکرد صحیح این بخشها، تعادل، پایداری و کنترل کامل خودرو را تضمین میکند. کوچکترین ایراد در این سیستمها ممکن است منجر به سایش لاستیکها، افزایش مصرف سوخت و کاهش ایمنی در هنگام رانندگی شود.
بنابراین، توصیه میشود سرویس و تعمیر سیستم تعلیق و فرمان تنها در تعمیرگاههای تخصصی مجهز به دستگاههای تست جلوبندی و تنظیم فرمان دیجیتال انجام گیرد تا ایمنی و عملکرد خودرو در بالاترین سطح حفظ شود.